MANIFESTO
DE MODEPEN (MOVEMENTO POLA DEFENSA DO SISTEMA PÚBLICO DE PENSIÓNS E
DOS SERVIZOS PÚBLICOS) ANTE A COBRANZA DE COMISIÓNS ABUSIVAS POLO
USO DOS SERVIZOS FINANCEIROS A COLECTIVOS VULNERABLES
Ante
o Pleno de hoxe, no que se vai a expor unha moción sobre a cobranza
abusiva de comisións por parte da Banca privada, MODEPEN quere poñer
ao dispor dos partidos presentes no Concello da Coruña, as seguintes
consideracións:
A
especulación financeira sobre as hipotecas “ sub prime” levada a
cabo pola Banca privada -con carácter global- a partir de 2006,
trouxo consigo unha crise de tal magnitude que o Estado español
houbo de reforzar a liquidez de numerosas entidades ao bordo da
quebra, inxectando no sistema financeiro inxentes cantidades de
diñeiro, na maioría dos casos a cambio de accións das propias
entidades, pagas, iso si, a un prezo que xa nunca volverían ter.
Dos
máis de 64.000 millóns de euros achegados por esta vía, só se
recuperarán preto de 6.000 millóns, ascendendo a factura da
“socialización de perdas privadas” á friorenta de 67.000
millóns, se sumamos o custo das garantías achegadas polo estado
para vendas e fusións no proceso de reestruturación subseguinte.
Este enorme desembolso tivo como consecuencia que durante varios
exercicios non se puidesen cadrar as contas sociais dos orzamentos,
provocando o baleirado da Caixa das Pensións.
Devandito
proceso termina coa práctica desaparición das Caixas de Aforro e
non poucos Bancos absorbidas unhas e outros na súa maioría pola
gran Banca. Entre 2007 e 2017 os seis grandes bancos españois,
Santander, BBVA, CaixaBank, Bankia, Sabadell e Bankinter adquiriron
unhas dimensións moito máis grandes que as anteriores á crise,
producindo un proceso de concentración nunca visto ata esa data no
noso país, cuxo custo, unha vez máis, é asumido polo Estado,
aumentando en 50.000 millóns a súa transferencia gratuíta ao
sector financeiro.
Durante
ese mesmo período, estes bancos non só recuperaron o nivel de
beneficios anteriores á crise, sumando entre todos eles a cantidade
de 84.000 millóns de euros en beneficios, senón que, como ademais
pode verse, aumentaron extraordinariamente o seu tamaño e carteira
de clientes mercé a estas fusións e compras.
Os
beneficios da banca teñen unha correlación directa coas
consecuencias sociais: Así, prodúcese a desaparición de oficinas e
postos de traballo (cuxas xubilacións anticipadas son, como non,
asumidas novamente polo Estado) e a brutal conversión dos cidadáns
usuarios dos servizos financeiros en meros clientes dunha mercadoría,
os cales, como os de calquera outro produto, poden ser segmentados
segundo a súa rendibilidade, expulsando aos considerados como non
rendibles ou non suficientemente vinculados, utilizando para iso a
cobranza de comisións abusivas, a forzada dixitalización de
calquera operación, a desaparición do acceso libre ás poucas
oficinas sobreviventes, etc…
Traducido
a números, entre 2008 e 2019 o persoal da Gran Banca reduciuse nun
37,00% (de 276.000 a 173.000), a cociente de bancarización
(empregados por cada 10.000 habitantes) diminuíu nun 38% (de 59,80 %
a 37,00 %) e consecuentemente, a carga de traballo (habitantes por
cada empregado) para os empregados que permanecen aumentou un 61,00 %
(de 167,20 hab/ emp a 270,60 hab/ emp.)
Todo
iso deixou sentir o seu efecto no colectivo pensionista: desde 2015 e
da man da modificación do mecanismo de revalorización das pensións,
nun complexo e inxusto sistema chamado factor de sustentabilidade,
inédito en calquera outra parte do ámbito europeo, as pensións
perderon poder adquisitivo, pois só se garantía o 0,25 % de
revalorización en concepto de mínimo e, calquera que fose o
incremento do custo da vida segundo o IPC, un 0,50% de máximo na
revalorización das pensións – e ademais suxeito a condicións
macroeconómicas pouco transparentes-.
Esta
situación de ahogamiento continuo do poder adquisitivo dos máis de
nove millóns de pensionistas en España, trouxo consigo o estalido
social de 2018 abanderado por os movementos de defensa do sistema
público de pensións, entre os cales se atopa MODEPEN no noso ámbito
autonómico.
A
actitude da Banca privada, na súa loita por quedar unicamente cos
clientes rendibles, dixitais e moi vinculados, lanzando ao resto á
exclusión financeira, unida ao decremento das pensións, xerou uns
niveis de desigualdade no ámbito dos servizos financeiros de maneira
que cada vez máis usuarios, forzados doutra banda a cobrar a súa
pensión, subsidio ou nómina a través dun banco teñan que facer
fronte a uns custos impostos unilateralmente polas Entidades,
desdibujándose o que é o pago razoable dun servizo e mostrándose
nítidamente a dobre intención da banca privada: por unha banda,
aumentar tanto como poida a súa porcentaxe de ingresos por esta vía
(actualmente xa é do 30%) e por outro, desprenderse desa maioría de
usuarios que utilizan as contas sobre todo porque non teñen outra
forma de ingresar as súas retribucións e pagar os seus recibos, en
moitos casos, tamén de forma obrigatoria imposta polas compañías.
Ante
este panorama, que non ten visos de mellorar, senón ao contrario, de
intensificarse, MODEPEN solicita aos partidos políticos presentes
neste concello que acorden en Pleno a adopción dalgunhas medidas que
protexan ao seu veciños e veciñas máis vulnerables fronte ás
imposicións da Gran Banca, que se ceba non só no colectivo
pensionista, senón tamén noutros sectores especialmente protegibles
como parados, novos, traballadores precarios, etc. Os representantes
municipais deben manifestarse se están a traballar para procurar
mellorar a vida dos cidadáns que lles votaron ou consenten cos
desmáns dunha Gran Banca sen un chisco de conciencia social e que
tanto sufrimento está a causarlles.
Por
tanto, solicitamos que o Pleno Municipal aprobe as seguintes medidas:
1.-
Solicitar ao Goberno da nación que se inicien os trámites para a
creación dunha banca pública e estatal que sirva de santuario a
todos os cidadáns que, non o ignoremos, son obrigados a ser usuarios
do sistema bancario polo propio Estado, mentres que están a ser
expulsados pola Banca do acceso aos seus servizos ou obrigados a
custealo de maneira que excede a súa capacidade de gasto.
2.-
Que se esixa, mediante a aprobación dun protocolo ao respecto, ás
entidades Financeiras coas que traballe ese Concello que cumpran cos
mínimos éticos e de responsabilidade social de maneira que
devandito cumprimento sexa tido en conta á hora de relacionarse coas
Entidades, xa sexa para establecer depósitos, solicitar créditos,
subscribir convenios de colaboración, ceder espazos, outorgar
beneficios fiscais e/ou exencións e calquera outras que poidan
establecerse, con obxecto de que as entidades que non alcancen un
nivel mínimo de responsabilidade social poidan beneficiarse de
activos ou actuacións públicas.
3.-
Que se esixa ás Entidades que informen, publiciten e ofrezan –sen
subterfugios entorpecedores nin desvíos externos de rexeitamento- ás
persoas consideradas como “non rendibles” as contas de pago
básicas, nas condicións establecidas pola Directiva 2014/92/UE do
Parlamento Europeo e do Consello, do 23 de xullo de 2014, o RD
164/2019, do 22 de marzo e a OM ECE/228/2019, do 28 de febreiro, o
que rebaixaría de inmediato as comisións de varios centos de euros
anuais á cifra oficial de 36 euros anuais.
4.-
Que se implante dentro dos servizos municipais de consumo unha
oficina facilitadora da reclamación de abuso por parte dos bancos no
tema de comisións, de maneira que os usuarios, sen outro trámite,
poidan recuperar as comisións cobradas que sexan abusivas, así como
superar as trabas que se lles poñan para beneficiarse dunha contas
de pago básica.
5.-
Que se inste á Xunta a que, mediante os seus servizos de control, se
auditen as comisións cobradas polos bancos, establecendo uns prezos
de referencia modulados á baixa pola pertenza a colectivos en risco
de exclusión social, utilizando como mínimo os parámetros que a
lexislación estatal establece para as contas de pago básicas.
6.-
Que como achega municipal ao mantemento do poder adquisitivo das
pensións e outras prestacións sociais, establézase a gratuidade
das viaxes en transporte urbano para os maiores a partir de 65 anos.
Todo
o cal se comunica para a súa consideración e efectos.
A
Coruña, 08/04/2021